Of je nu met een verrekijker vogels wilt kijken, een kijker zoekt voor in de bergen of de Big Five gaat bekijken op safari: voor ieder doel is er een geschikte verrekijker. Er is veel keuze en kiezen van een verrekijker lijkt misschien ingewikkeld. Gebruik deze verrekijker uitleg om de beste verrekijker voor jouw activiteit te kiezen.

Wat voor soort verrekijker zoek je?

Er kan onderscheid worden gemaakt tussen drie soorten verrekijkers:

• Dakkant kijkers
• Porro kijkers
• Monokijkers.

Bij een monokijker gebruik je één oog om door de verrekijker te kijken. Het zijn compacte verrekijkers die een goede keuze zijn wanneer het gewicht en omvang van de kijker een grote rol spelen.

Porro en dakkant kijkers zijn zogenoemde binoculaire verrekijkers. Je gebruikt beide ogen om er doorheen te kijken. Op het eerste gezicht lijken ze op elkaar, maar er zijn een aantal verschillen tussen een porro en een dakkant verrekijker.

Dakkant vs Porro

Het verschil tussen beide verrekijker soorten zit voor een groot deel binnenin de verrekijkers. Een dakkant kijker heeft dakkant prisma’s (of penta prisma’s). Daarbij staan objectief en oculair recht tegenover elkaar, waardoor de lichtstralen via een rechte lijn door de kijkers heengaan.

Bij een porro verrekijker staan het oculair en het objectief juist niet in een rechte lijn van elkaar. De beelden door de kijker gaan via een N-vormige knik.

Voordelen dakkant kijkers

• Door de bouw zijn ze compacter en lichter dan porro kijkers
• Een dakkant kijker stel je scherp door het objectief in de verrekijker te verplaatsen. Daardoor zijn er minder bewegende delen, zijn ze gemakkelijker waterdicht te maken en minder gevoelig voor stof.
• Robuust, gaan vaak langer mee.

Voordelen porro verrekijkers

• Door het porro prisma kun je beter diepte waarnemen.

Betekenis van de getallen op verrekijkers

Bij je zoektocht naar de beste verrekijker, zul je zien dat er cijfers op verrekijkers staan met daartussen een x. Het eerste getal staat voor de vergroting, het tweede cijfer voor de diameter van de lens in millimeters.

Een verrekijker waarop 8×42 staat heeft dus een vergrotingsfactor van 8 en een lensdiameter van 42 mm.

Het lijkt misschien interessant om een verrekijker aan te schaffen met een zo hoog mogelijke vergroting en lensdiameter. Maar hou er rekening mee dat met het toenemen van de vergroting je handtrillingen een stuk merkbaarder worden, het gezichtsveld kleiner wordt en de verrekijker minder licht zal doorlaten.

Een grotere lensdiameter zorgt dat er meer licht door de lenzen kan komen. Daardoor zijn er meer details te zien. Maar een gevolg van de grotere lensdiameter is dat de verrekijker ook zwaarder is en dus minder gemakkelijk mee te nemen is.

Zorg dat je deze verrekijker uitleg dus gebruikt om een verrekijker te kiezen met een vergroting en diameter die ook goed passen bij het gebruiksdoel van de kijker.

Verrekijker met elkaar vergelijken

Bij het kiezen van de beste verrekijker, zijn er naast van de vergroting en lensdiameter nog een aantal andere dingen waar je op zou moeten letten. Heb je (nog) geen idee wat er wordt bedoeld met het schemergetal, de uittredepupil of oogafstand? In de verrekijker uitleg hieronder leggen we je deze belangrijke begrippen uit.

Uittredepupil

De uittredepupil is de diameter van het licht dat uit het oculair komt dat tegen het oog aanzit.

Meestal staat de uittredepupil genoemd bij de verrekijker specificaties. Je kunt de uittredepupil zelf gemakkelijk uitrekenen.

Berekenen van uittredepupil

Uittredepupil = (lensdiameter / vergroting)

Voorbeeld: verrekijker 8×42, om de uittredepupil te berekenen deel je 42 door 8. De waarde van de uittredepupil is daarmee 5,25.

• Gebruik je de verrekijker in omgevingen met weinig licht, dan is het slim om te kiezen voor een verrekijker met een grote uittredepupil. Kies voor waardes van 5 tot 7.
• Gebruik je de verrekijker vooral overdag, dan kun je prima uit de voeten met een kijker met een kleine uittredepupil, een waarde tussen de 2 en 3 zal volstaan.

De verrekijker uit het voorbeeld hierboven is dus geschikt voor situaties met weinig licht.

Schemergetal

Ook het schemergetal geeft aan in hoeverre een verrekijker geschikt is voor omstandigheden met minder licht. Een kijker met een schemergetal lager dan 15 is alleen te gebruiken wanneer er voldoende licht is. Wil je de verrekijker ook gebruiken bij schemering, dus zonsopgang of zonsondergang, kies dan voor een verrekijker met een hoog schemergetal.

Ga je met de verrekijker vogels spotten, dan is het schemergetal dus zeker iets om rekening mee te houden. De meeste vogels zijn namelijk ‘s ochtends vroeg actief. Ben je op zoek naar de beste verrekijker voor het bekijken van wild? Ook dan is het schemergetal belangrijk. Wilde dieren zijn vooral bij zonsopkomst of zonsondergang te zien.

Schemergetal berekenen

Schemergetal = √ (vergroting × lensdiameter)

Voorbeeld: Verrekijker 8×42, invullen van deze waardes in de formule geeft 8 keer 42, en dus 336. Trek de wortel van 336, dat is 18,33. Deze waarde is hoger dan 15. Het model uit deze verrekijker uitleg is dus geschikt voor het gebruik tijdens de schemering.

Lichtsterkte

De lichtsterkte is de hoeveelheid licht die door de kijker kan komen. De lichtsterkte van een verrekijker kun je zelf uitrekenen door het kwadraat van de uittredepupil te nemen.

Hou er wel rekening mee dat het getal voor de lichtsterkte niet meer is dan een indicatie. Ook de coating en het gebruikte glas zijn van invloed op de beeldkwaliteit van verrekijkers. Een verrekijker met goede coating en HD lenzen kan zelfs met een lagere lichtsterkte een beter beeld geven dan de beste verrekijker zonder.

Coating

De coating is een speciale, op de lens aangebrachte laag. Een verrekijker met coating heeft vrijwel altijd een betere beeldkwaliteit en mooiere kleuren dan verrekijkers zonder. Bovendien zorgt de verrekijker coating voor minder reflectie en/of een betere lichtgevoeligheid.

Coated verrekijkers hebben altijd minimaal één lens met coating. Bij een multi-coated verrekijker zijn de lenzen voorzien van minstens één laag coating. De overtreffende trap is fully-coated, daarbij is op alle lenzen meerdere lagen coating aangebracht.

Heeft jouw verrekijker coating? Zorg dan dat je het glas niet met je vingers aanraakt. Het natuurlijke vet op je vingers bevat namelijk een zuur dat de coating kan aantasten.

Verschil tussen BaK-4 en BaK-7

Een verrekijker prisma is gemaakt van glas. Afhankelijk van het soort glas in de verrekijker zorgt het prisma dan ook voor een scherp en helder beeld of, wanneer het glas van mindere kwaliteit is, juist het tegenovergestelde.

BAK4 is afgeleid van BaritleichKron, wat staat voor barium kroonglas. BaK-4 glas heeft een betere refractie-index en dus een scherper en helderder beeld dan het goedkopere BAK-7.

Brildragers: let op de oogafstand

Met oogafstand wordt de afstand van het oculair tot de plek waar het beeld gevormd wordt bedoeld. Draag je een bril, dan zal de oogafstand ook wat groter moeten zijn. De beste verrekijker voor brildragers heeft daarom bij voorkeur een oogafstand van 15 mm.

Natuurlijk kunnen brildragers de verrekijker gebruiken zonder bril. De dioptriecorrectie in combinatie met de scherpstelling zorgt dat je altijd een scherp beeld kunt krijgen. Je zult alleen wel je bril telkens op en af moeten zetten. Of dat handig is moet je zelf bepalen.

Voor brildragers is overigens niet alleen de oogafstand van belang, maar ook de zogenoemde effectieve oogafstand. Dit is de oogafstand minus het uitstekende gedeelte van de oogkappen. Deze effectieve oogafstand moet groot genoeg zijn om de afstand tussen glas van de bril en het oog te kunnen overbruggen.

Gezichtsveld

Het gezichtsveld van een verrekijker is de breedte van het landschap gemeten op een afstand van 1000 meter. Een groter beeldveld zorgt voor een comfortabelere waarneming. Wil je met de verrekijker vogels kijken, dan zul je met een verrekijker met een breed gezichtsveld een vliegende vogel sneller in beeld krijgen en langer in beeld kunnen houden.

Gezichtsveld verrekijker omrekenen

De breedte van het gezichtsveld wordt uitgedrukt in meters of in graden. De waarde ligt altijd tussen de 80 en 145 meter. Met behulp van een redelijk simpele formule kan het gezichtsveld worden omgerekend van meters naar graden of juist omgekeerd.

Van graden naar meter = aantal graden x 17,5 m

Van meters naar graden = aantal meters / 17,5 m

Schijnbare beeldhoek

Met de schijnbare beeldhoek wordt de grootte van de cirkel bedoeld die je door de verrekijker kijkend voor je ziet. Een grotere schijnbare beeldhoek zorgt voor een rustiger beeld, waardoor het gemakkelijker is om bewegende beelden te kunnen volgen.

Berekenen schijnbare beeldhoek

Vermenigvuldig het gezichtsveld met de vergrotingsfactor.

Voorbeeld: Een verrekijker met een vergroting van 7x en een gezichtsveld van 9.3 graden heeft een schijnbare beeldhoek van 65.1 graden.

Verrekijker kopen

Met een verrekijker op zak ben je klaar voor het avontuur. Wil je met de verrekijker vogels of wild spotten? Op trektocht in de bergen of dieren beter kunnen bekijken in de dierentuin? Deze verrekijker uitleg helpt je de beste keuze te maken.

Waar ga jij je verrekijker voor gebruiken? Vind de beste verrekijker op zoomble.nl/shop.